DE WERELD IS EEN SPEL
Zo zou ik de expositie willen noemen die vanaf vandaag de zaal van WG Kunst vult. De zaal is verdeeld in tweeën. Er is een voor en een achter, gescheiden door een wand die slechts gedeeltelijk de ruimte halveert. Maar het effect is toch dat je duidelijk in het universum van twee verschillende kunstenaars terecht bent gekomen.
Voorin vinden we het werk van Mino Wortel. Zij exposeerde bijna 2 jaar geleden ook in de galerie. Toen nog met verschillend werk. Keramiek, kunstwerken aan de wand en objecten die uit allerlei metalen onderdelen bestaan. Nu brengt zij een nieuwe serie werken die uitsluitend zijn opgebouwd uit metalen ringen, plaatjes, radertjes en stangetjes. Wederom gevonden als weggegooide spullen die zijn afgedankt maar die zij een tweede leven gunt. Niet meer in de opbouw waarin het oorspronkelijk leefde maar samengevoegd in een nieuw verband. Alsof de afgedankte spullen elkaar in de goot gevonden hebben en met elkaar geheel nieuwe verbanden zijn aangegaan. In samenvoegingen die tot geheel nieuwe constructies leiden en die allen gemeen hebben dat ze de indruk wekken echte apparaten te zijn die iets kunnen fabriceren of bewerken. Maar hun bestaan als apparaat is slechts schijn. Hoe mooi en functioneel ze er ook uit zien. Ze werken niet en maken niets. Ze staan alleen maar mooi te wezen. Verbazingwekkend hoe realistisch apparaten kunnen lijken terwijl het in feite alleen maar fantasiebouwsels zijn, ontsproten aan het spel van Mino met radertjes en stangetjes. Opvallend is dit keer de luchtigheid van de bouwsels. Je kijkt er doorheen. Ze zijn daardoor licht, alsof ze gemakkelijk zouden kunnen opstijgen.
Toevallige voorwerpen die elkaar tegen kwamen op de werktafel van Mino. Gevonden voorwerpen. Maar door haar samengevoegd in een nieuw verband waarvan je zou kunnen denken dat het altijd al zo heeft bestaan. Zo vanzelfsprekend zijn haar bouwsels maar tegelijk zo verrassend omdat ze een nieuwe wereld van samengestelde apparaten tonen die nog geen mens gezien heeft. Alsof ze uit een andere werkelijkheid komen dan de onze.
Aangezien de gevonden onderdelen met elkaar een nieuwe eenheid moeten vormen kun je je voorstellen hoe moeizaam dit samenvoegen verloopt als je bedenkt dat ze de onderdelen niet verzaagt of vervormt. Ze moeten opgenomen kunnen worden in het nieuwe verband, zoals ze zijn. Zonder aanpassingen. Je zou kunnen zeggen dat het een triomf van technisch vernuft is om dat te bereiken. Liever roem ik de fantasie waarmee ze nieuwe objecten creëert die ontsnapt zijn aan de ons zo overbekende wereld van gebruiksvoorwerpen.
Doorlopend naar de achterzaal kom je in een heel andere wereld terecht. Hier krijgt het spel ook alle ruimte maar op een andere manier. Zodanig dat je ogenschijnlijk geen overeenkomst ziet tussen voor- en achterzaal. Patrick gaat ook spelen, net als Mino, maar zijn spel is anders.
Ook hij werkt met gevonden of weggegooide voorwerpen. En ook hij brengt die samen in een nieuw bestaan. Een adagium dat heden ten dage zeer gewild is. Recycling is wat de kok slaat. Maar Mino en Patrick doen het al jaren, lang voordat het populair werd.
Bij Patrick vinden we andere gevonden voorwerpen. Waar ook creatief mee aan de gang wordt gegaan maar op een andere manier. We zien wandobjecten met voorstellingen op glas. Op de tafels samengestelde objecten waarin een lamp steeds opvallend een hoofdrol speelt. Geplaatst op een plek waar nooit een lamp gezeten heeft. Ook hij voegt de onderdelen van zijn objecten samen zonder ze geweld aan te doen. Het is een harmonische samenleving van onderdelen die elkaar nooit eerder hebben gezien maar tot hun verrassing elkaar wederzijds aanvullen. En dat is zo vanzelfsprekend gedaan dat ons oog niet eens verbaasd is over wat op die wijze bij elkaar gevoegd zien.
Ooit begon hij als jongetje met zwakstroom draadjes en lampjes aan elkaar te verbinden en deze liefde is nooit meer overgegaan al zijn de objecten nu heel wat groter en zwaarder.
De lampen lijken op een natuurlijke wijze toegevoegd aan het object waar ze deel van uit zijn gaan maken. Organisch opgenomen in een nieuw verband maar o zo vreemd als je het tot je door dringt dat het van oorsprong niet bij elkaar hoort. De apparaten blijken ook nog een mechaniek te hebben waarmee je ze hoger of lager kunt draaien. En de lichten kunnen zachter of harder branden. Het vormt een pandemonium van vreemdsoortige lichtbakken en schemerachtige lampen die een speelsheid verraden die doet denken aan de zestiger jaren van de vorige eeuw. Maar misschien komt dat ook door al die apparaten die uit die tijd dateren. Veel retro zie ik om me heen. Veel van de lampen en objecten zijn met de bekende meccano onderdelen gemaakt. Meccano, welke jongere kent dat nog terwijl er generaties mee zijn opgegroeid indertijd.
Het werk doet me ook aan PopArt denken. Misschien door de vrouwelijke modellen op modebladen die er hangen en belicht worden door een drietal retro lampen.
Waar er bij Patrick steeds een verwijzing is naar design en gebruiksvoorwerpen in de huiselijk sfeer uit de zestiger jaren word je bij Mino overgeleverd aan de pure fantasie en speelsheid die in haar creaties van ijzertjes en stangetjes schuilt. Er is geen tijdsaanduiding in haar werk.
Ik verlaat de zaal met verbazing over hoe het mogelijk is dat twee kunstenaars het zelfde spel spelen met onze werkelijkheid door alledaagse voorwerpen uit hun gewone rol te halen. De onderdelen ervan uit elkaar te halen en op geheel nieuwe wijze weer samen te voegen. Maar dat op zo’n verschillende wijze dat je je nooit kunt vergissen in wie wat gemaakt heeft. De objecten van Patrick zijn iets dichter bij de gebruikswerkelijkheid gebleven. De lampen kunnen branden en je kunt ze hoger of lager draaien. De objecten van Mino zijn alleen maar in schijn functioneel. Ze doen denken aan mechanische apparaten maar eigenlijk staan ze uitsluitend mooi te wezen.
Kees Hordijk
Geef een reactie