Kees Hordijk over Honderd portretten van vrouwen van Fré Dekkers

HONDERD PORTRETTEN VAN VROUWEN

De expositie die nu in WG Kunst hangt duurt slechts twee en een halve dag. Eigenlijk te kort om er een blog over te schrijven. Vandaag, een dag voor de opening, ga ik toch maar even langs de galerie. Stel je voor dat het werk goed is en dat ik er over wil schrijven. Tijdsduur is een minder belangrijk criterium dan kwaliteit. En zo gebeurt het ook wanneer ik in de galerie geboeid raak door de vele portretten en door het boek wat de kunstenaar Fré Dekkers met deze portretten heeft gemaakt.

Om me heen hangen ze in blauw aan de wanden van de galerie. Blauw als de kleur die zich nooit helemaal laat vangen. Waar naar je moet blijven zoeken. Kleur ook van de avond waarin een zekere weemoed schuilt. Hier en daar meen ik een gezicht te herkennen. Zonder direct te weten wie het is. De portretten zijn buitengewoon levendig geschilderd. Alsof je de vrouw in kwestie ter plekke ontmoet. Ook de stemming waarin ze zich bevinden zie je voor je ogen afgebeeld. En vooral het karakter.

Wanneer ik in het boek de lijst van namen zie vind ik daarin heel wat bekende en beroemde vrouwen. Ze zijn actief in de politiek geweest of bekend geraakt door hun geschriften. Ook verschijnen er bekenden en familie van de auteur in het boek. Al bladerend krijg ik langzaam een overzicht over alle vrouwen die op een of andere manier inspirerend zijn geweest voor Fré. Honderd vrouwen die voor haar een voorbeeld zijn. In het boek staan niet alleen de portretten. Elk portret wordt vergezeld van een korte tekst waarin ze uitlegt waarom die vrouw in de bundel terecht is gekomen. En juist in die begeleidende tekst leer je gaandeweg Fré zelf kennen. Ze vertelt waarom ze geboeid is geraakt door de vrouwen die staan afgebeeld. In welk opzicht ze een voorbeeld voor haar zijn geworden.

Al lezend en kijkend ontvouwt zich een steeds scherper beeld van de kunstenaar. We leren haar kennen via haar geliefde idolen. Hoe ze over hen vertelt. En daarin wordt dit boek pas heel bijzonder. Je maakt als lezer mee hoe ze haar weg in het leven vindt tussen al die voorbeelden die ze in verf heeft uitgebeeld. Die haar hebben geïnspireerd. Daarmee wordt haar boek ook ontroerend. Door de wijze waarop ze getuigenis aflegt van al die ontmoetingen. In het echt of via een foto of verhaal. Ook een ontmoeting op papier kan heel levendig zijn.

Je proeft in de portretten, in de wijze van afbeelden, hoe belangrijk deze vrouwen voor haar zijn geweest. En in de begeleidende tekst lees je dat ook maar dan nog veel authentieker weergegeven omdat Fré daar zelf aan het woord komt. In al haar gevoelens, belevenissen en jeugdherinneringen. Je leest haar teksten haast als een dagboek waarin je via haar ontboezemingen over de afgebeelde figuren meegenomen wordt in haar leven van vroeger en van nu.

Ook als lezer is het een genoegen om zo nu en dan geraakt te worden door een tekst waarin je veel van jezelf herkent. En het wordt helemaal een feest wanneer een van haar voorbeeld vrouwen een schrijfster blijkt  te zijn waar je zelf aan verknocht bent. Gedeelde liefde geeft altijd een heviger liefde. Herkenning speelt daarin een grote rol. Eigenlijk ben ik al verkocht wanneer ik zie dat het eerste portret in haar boek over Etty Hillesum gaat.

Het boek laat zien hoe we in ons leven alsmaar op zoek zijn. Op zoek naar de waarheid, naar de juiste keuze, naar weten hoe te leven. De vele vrouwen in dit boek hebben de schrijfster geholpen bij het vinden van haar eigen weg. En tegelijk biedt ze ons zicht op vrouwen die met veel eigenheid en morele kracht een voorbeeld zijn geweest in de emancipatie van vrouwen.

Een proces wat nog lang niet klaar is maar door hun toedoen wel vordert.

Kees Hordijk